Postępowanie to powstało jako odpowiedź na potrzeby przedsiębiorców, których dotknął kryzys gospodarczy wywołany m.in. COVID-19, spowolnieniem gospodarczym, wzrostem wysokości stóp procentowych, kosztów pracy, cen półproduktów i energii.
Postępowanie o zatwierdzenie układu ( PZU ) – pozwala na szybkie negocjacje z wierzycielami, zawarcie z nimi porozumienie w formie układu w przedmiocie spłaty zadłużenia.
Najważniejsze założenia postępowania to szybkość, minimalny udział sądu, ochrona przed egzekucją, ochrona przed wypowiedzeniem kluczowych umów.
Aktualnie jest to najlepsze rozwiązanie dla podmiotów, które mają chwilowe problemy z płynnością finansową.
Postępowanie to jest dobrym rozwiązaniem dla przedsiębiorcy, który ma trudności finansowe, ale jest wciąż rentowny. Jest to pomysł dla dłużników, którzy mają dochody, ale potrzebują rozterminowania swojego zadłużenia i częściowego umorzenia zaległości.
Co do zasady każda dobrze przygotowana restrukturyzacja może zakończyć się sukcesem. Należy jednak dobrze zbadać potrzeby przedsiębiorcy i możliwości wyjścia z trudności.
Postępowanie to może toczyć się wobec każdego podmiotu posiadającego zdolność restrukturyzacyjną. Umowa o sprawowanie nadzoru z doradcą restrukturyzacyjnym jest niezbędna by przygotować wniosek i dokumentację.
Umowę należy zawrzeć z podmiotem posiadającym licencję doradcy restrukturyzacyjnego.
Ważny przy podejmowaniu decyzji o restrukturyzacji jest czas – odpowiedni moment złożenia wniosku jest kluczem do sukcesu.
Ważne założenia PZU:
- Minimalny udział sądu.
- Ochrona dla przedsiębiorcy zaczyna się od obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
- Wraz z publikacją obwieszczenia ulegają zawieszeniu prowadzone postępowanie egzekucyjne.
- Przez okres trwania postępowania wierzyciele nie mogą wszcząć postępowania egzekucyjnego oraz nie mogą wykonać postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia.
- Wierzyciel rzeczowy będzie objęty układem bez konieczności wyrażenia zgody, jeżeli propozycja układowa będzie obejmowała pełną spłatę kwoty wynikającej z umowy wraz z odsetkami, przy czym spłata może być odroczona lub nastąpić w ratach.
- Przedsiębiorca może być spokojny o utrzymanie kluczowych kontrahentów. W trakcie postępowania zakazane jest wypowiadanie umów najmu, dzierżawy, kredytu, pożyczki, leasingu, ubezpieczeń majątkowych, gwarancji, poręczeń, akredytyw, a także umów rachunku bankowego, chyba, że przyczyna wypowiedzenia zaistnieje po obwieszczeniu w monitorze.
Przygotowanie postępowania
Przygotowanie audytu prawno-finansowego.
Szczegółowa analiza wiążących umów.
Analiza przedsiębiorstwa.
Przygotowanie prognozowanych źródeł przychodów.
Analiza stałych kosztów działalności oraz stanu majątku.
Sporządzenie i podpisanie umowy z doradcą restrukturyzacyjnym.
Przygotowanie spisu podmiotów, które zostaną objęte układem
Warto zaznaczyć, że rozwiązaniem wyjątkowym jest fakt, że wierzyciele rzeczowy są również objęci układem i nie muszą wyrażać zgody.
Przygotowanie propozycji układowych, które zostaną przedstawione wierzycielom.
Początek postępowania wyznacza publikacja obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Należy zawiadomić sąd właściwy o opublikowaniu obwieszczenia.
Od daty zawiadomienia sądu płynie termin 4 miesięcy na przeprowadzenie całego postępowania i złożenia wniosku do sądu o zatwierdzenie przegłosowanego układu. Oznacza to, że nadzorca ma obowiązek w 4 miesiące zwołać i przeprowadzić głosowanie nad układem.
By nadzorca mógł przeprowadzić procedurę zbierania głosów, muszą zostać przedstawione propozycje układowe przygotowane przez dłużnika.
Głosowanie nad układem może się odbyć na dwa sposoby:
- dłużnik może zbierać głosy na piśmie przedstawiając wierzycielom karty do głosowania (art. 212 Pr.Rest)
- nadzorca układu może wyznaczyć termin zgromadzenia wierzycieli w celu głosowania nad układem. Nadzorca przewodniczy zgromadzeniu. Głosowanie na zgromadzeniu wierzycieli może zostać przeprowadzone z wykorzystaniem elektronicznych środków komunikacji
Jak przebiega postępowanie o zatwierdzenie układu
- Kontakt z doradcą restrukturyzacyjnym i sporządzenie umowy.
- Przygotowanie propozycji układowych i publikacja obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (tutaj zaczyna się okres ochronny dla dłużnika).
- Złożenie do sądu informacji o obwieszczeniu (od tego momentu dłużnik z nadzorcą mają 4 miesiące na przeprowadzenie postępowania i złożenie wniosku o zatwierdzenie układu).
- Zwołanie zgromadzenia wierzycieli i zebranie głosów.
- Złożenie wniosku o zatwierdzenie układu (sąd ma 2 tygodnie na rozpatrzenie).
- Wykonanie zatwierdzonego układu.
Wierzyciele w trakcie prowadzenia przez dłużnika postępowania restrukturyzacyjnego wobec wierzytelności objętych układem oraz w pewnych okolicznościach wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo, są zawieszane z mocy prawa.
- wszczęcie nowych postępowań egzekucyjnych dotyczących ww. wierzytelność będzie niedopuszczalne;
- zastosowanie znajdzie zakaz spełniania świadczeń objętych układem do czasu zakończenia postępowania oraz ograniczenie możliwości dokonywania potrąceń wierzytelności
- bez zgody doradcy restrukturyzacyjnego, pełniącego funkcję nadzorcy układu, nie będzie możliwe wypowiedzenie kluczowych dla dłużnika umów, takich jak umowy najmu, dzierżawy, leasingu czy kredytu;
- dłużnik będzie ograniczony w zarządzeniu przedsiębiorstwem – będzie mógł dokonywać wyłącznie czynności zwykłego zarządu, a na czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu będzie potrzebował zgody nadzorcy.
Czy wierzyciele mają możliwości ochrony swoich wierzytelności?
Sąd na wniosek m.in. wierzyciela uchyla skutki opublikowania obwieszczenia, jeżeli prowadzą one do pokrzywdzenia wierzycieli. Przed wydaniem postanowienia sąd może wysłuchać dłużnika, wierzyciela lub nadzorcę układu.
W przypadku dokonania przez dłużnika obwieszczania o otwarciu postępowania w złej wierze, wierzycielowi, a także osobie trzeciej przysługuje roszczenie o naprawienie szkody. Ponadto, wierzycielom przysługuje uprawnienie do dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych.
Dłużnik w trakcie postępowanie nie traci kontroli nad przedsiębiorstwem.
Dłużnik może dokonywać czynności zwykłego zarządu. Od dnia opublikowania obwieszczenia do dnia umorzenia lub zakończenia postępowania, dłużnik może dokonywać czynności zwykłego zarządu. Nadzorca sądowy musi wyrazić zgodę na czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu.
Zgoda może zostać udzielona również po dokonaniu czynności, w terminie trzydziestu dni od dnia jej dokonania.
Cztery miesiące na przygotowanie propozycji układowych – czy można przekroczyć ten termin?
Po przekroczeniu terminu Sąd z mocy prawa umorzy postępowanie. Oznacza to, że przedsiębiorca będzie musiał skorzystać z innej formy restrukturyzacji. Ustawa przewiduje możliwość złożenia uproszczonego wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego albo uproszczonego wniosku o ogłoszenie upadłości. Tylko raz można obwieścić o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu.